Penubuhan JPP merupakan satu inisiatif yang diambil oleh Kerajaan Persekutuan bagi melaksanakan transformasi pengurusan bandar  memandangkan pada masa ini hampir 70% penduduk Negara ini tinggal di bandar. Dengan penubuhan JPP, Kerajaan Persekutuan dapat membantu Kerajaan Negeri dan Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) untuk berinteraksi secara langsung dengan penduduk dan membawa sebarang isu untuk ditangani bersama. Ini kerana terdapat isu-isu perbandaran yang bidang kuasanya terletak di bawah kawalan agensi Kerajaan Persekutuan seperti kesihatan, pengangkutan, keselamatan,

perumahan, alam sekitar dan lain-lain. Secara tidak langsung penubuhan JPP dapat mengurangkan beban dan tanggungjawab PBT dalam aspek kesejahteraan bandar dan membolehkan mereka lebih fokus kepada urusan utama yang lain.

Penubuhan JPP akan memberi peluang dan menggalakkan penyertaan penduduk (public participation) dalam program program dan pembangunan di kawasan Bandar bagi meningkatkan kemampanan kejiranan (neighbourhood sustainability). Sehubungan itu, penduduk berpeluang melibatkan diri dalam mengemukakan pandangan dan masalah yang dihadapi oleh masyarakat setempat untuk diambil tindakan oleh Kerajaan.

Tiga (3) objektif utama penubuhan JPP adalah seperti berikut:

1. Menggalakkan penyertaan penduduk dalam program dan pembangunan kawasan setempat;
2. Membantu menangani isu-isu kesejahteraan Bandar dan seterusnya meningkatkan system penyampaian perkhidmatan Kerajaan; dan
3. Mewujudkan hubungan baik di antara masyarakat di kawasan kejiranan setempat

Peranan dan fungsi yang boleh dimainkan oleh JPP adalah seperti berikut:

1. menyampaikan maklumat kepada penduduk setempat berhubung dasar, undang-undang, garis panduan, peraturan, inisiatif, program dan aktiviti pihak berkuasa; 
2. mewujudkan perpaduan di kalangan penduduk bandar melalui penyertaan aktif penduduk dalam aktiviti-aktiviti kemasyarakatan (self-help);
3. bekerjasama dengan pihak berkuasa bagi mengawasi keselamatan kejiranan; 
4. membantu pihak berkuasa dalam menangani isu-isu kebersihan, kesihatan dan alam sekitar; 
5. membantu pihak berkuasa dalam merancang, melaksana dan memantau pelaksanaan projek-projek infrastruktur, kemudahan awam dan sosio ekonomi bandar; dan
6. menyalurkan maklumat, maklum balas, aduan, masalah, permintaan atau keperluan penduduk dari peringkat akar umbi bagi menambahbaik sistem penyampaian perkhidmatan.

JPP ditadbir oleh Pengerusi dan dibantu oleh Setiausaha serta lapan (8) ahli jawatankuasa seperti berikut:

• Biro Kemajuan Wanita
• Biro Belia dan Sukan
• Biro Ekonomi dan Kewangan
• Biro Sosial dan ICT
• Biro Aduan dan Kebajikan
• Biro Keselamatan
• Biro Pendidikan, Modal Insan dan Kerohanian
• Biro Kebersihan, Kesihatan dan Alam Sekitar

Penubuhan RT adalah berdasarkan permohonan yang dikemukakan kepada Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional (JPNIN) manakala Penubuhan RA adalah berdasarkan permohonan yang dikemukakan kepada Jabatan Pertubuhan Pendaftaran Malaysia dan terhad kepada kawasan perumahan tertentu sahaja. Sebaliknya, JPP ditubuhkan di setiap zon yang merangkumi keseluruhan kawasan dalam zon di setiap PBT. Fungsi RT dan RA hanya menumpukan kepada isu-isu keselamatan, perpaduan, kebajikan penduduk dan keharmonian antara kaum dalam kawasan perumahan tertentu serta dipantau oleh JPNIN sahaja (bagi RT) tanpa penglibatan secara langsung dengan PBT.

Melalui penubuhan JPP, penyertaan masyarakat dalam urus tadbir PBT dapat ditingkatkan dalam menangani isu-isu kesejahteraan bandar seperti perancangan, pengurusan landskap, pencemaran alam sekitar, peningkatan kadar jenayah, penempatan setinggan, gejala sosial, vandalisme dan lain-lain isu perbandaran.

Pertubuhan atau persatuan ini hanya menumpukan kepada aspek-aspek tertentu seperti keselamatan keagamaan dan sosial. Taburannya adalah secara rawak dan melibatkan kawasan-kawasan tertentu sahaja. Persatuan-persatuan penduduk pula didapati hanya aktif di dalam kawasan perumahan mereka sahaja dan kurang berinteraksi dengan PBT.

Melalui penubuhan JPP, pertubuhan atau persatuan yang bergerak di kawasan PBT juga dapat diselaraskan bagi memastikan program yang dilaksanakan tidak bertindih antara satu sama lain dan PBT boleh mengambil tindakan secara komprehensif dan kolektif bagi menangani isu-isu kesejahteraan bandar yang dibangkitkan oleh penduduk.

Peranan utama MPP adalah seperti berikut:

1. menyelaras pelaksanaan program kesejahteraan bandar di setiap zon JPP di PBT;
2. mendapatkan maklum balas bagi isu-isu kesejahteraan bandar; dan
3. meneliti dan membincangkan cadangan program dan projek pembangunan di peringkat JPP.

Penduduk yang bermastautin di dalam zon tersebut;

1. Warganegara Malaysia yang berumur di antara 21 hingga 65 tahun;
2. Kelayakan akademik sekurang-kurangnya Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) dan setaraf dengannya;
3. Keutamaan diberikan kepada penduduk yang bergiat aktif dalam pertubuhan, persatuan atau kerja-kerja amal;
4. Tidak diisytiharkan muflis;
5. Tidak mempunyai sebarang rekod jenayah;
6. Bukan di kalangan Ahli Majlis yang sedang berkhidmat;
7. Pemilihan calon JPP dari kalangan penjawat awam dan golongan professional adalah wajar digalakkan untuk membuka minda dan melaksanakan pengurusan Bandar;
8. Pemilihan Pengerusi hendaklah di kalangan opinion leaders yang berpengaruh
9. Serta bersesuaian dengan taraf social dan pemikiran masyarakat setempat; dan
10. Lain-lain syarat yang ditetapkan dari semasa ke semasa oleh KPKT.

Lantikan anggota JPP boleh ditamatkan pada bila-bila masa oleh Pihak Berkuasa Melantik dengan syor dan perakuan Pengerusi Majlis Perwakilan Penduduk atas sebab-sebab berikut:

• Dilucutkan kewarganegaraan;
• Diisytiharkan muflis oleh mahkamah;
• Berpindah dari kawasan PBT yang diduduki;
• Disabitkan oleh mahkamah dengan kesalahan jenayah;
• Diperakukan oleh pengamal perubatan kerajaan bahawa anggota berkenaan tidak sihat atau menghidap penyakit kronik;
• Gagal hadir ke mesyuarat tiga kali berturut-turut tanpa alasan yang munasabah; dan
• Lain-lain sebab yang diputuskan oleh Pihak Berkuasa Melantik.